Tips voor de avondvierdaagse

Het zijn de weken van het potje met vet. Het gezinsritme ontwricht, kinderen oververmoeid en bergen snoepgoed op de koop toe. In meer dan vijfhonderd plaatsen in Nederland wordt rond deze tijd de avondvierdaagse gelopen. Een onverwoestbare traditie, die jaarlijks een half miljoen Nederlanders op de been brengt, met kinderen in de basisschoolleeftijd als harde kern.

Voor ouders betekent de avondvierdaagse vooral eerder naar huis uit het werk, extra vroeg eten en – hop! - de kinderen afleveren bij het startpunt. Als ze tenminste niet zelf meelopen als begeleider. De animo daarvoor is verrassend groot. Op menige school overtreft het aantal ouders dat een groepje kinderen wil begeleiden het aantal beschikbare plaatsen en moet er geloot worden. Een medaille voor hun inspanningen zit er doorgaans niet in. ’t Is de sfeer die de beloning moet zijn.
 
Die sfeer is, weer of geen weer, steevast opperbest. Met vierdaagseklassiekers als het Potje met vet, Het hondje van de bakker, Tante in Marokko en de Pet van tante Jet stapt de beeldschermgeneratie de kilometers blijmoedig weg. Vijf, tien of – zij het op steeds minder plaatsen – vijftien kilometer. Naarmate de week vordert en de leeftijd jonger is, steeds meer op het tandvlees.
 
De gebakken peren zijn voor de meester of juf, die ’s ochtends een groep vermoeide koters in de klas krijgt. "Je merkt het natuurlijk wel", zegt juf Mirjam, groepsleerkracht in groep 2, “maar dat calculeer je in. De kinderen vinden het geweldig, het is zó’n belevenis voor hen. En ach, het is maar één week per jaar."
 
Jong zijn de jongste deelnemers. Begon het twintig, dertig  jaar geleden nog vanaf een jaar of zes, nu stappen de kleinste kleuters al mee. Velen als ’dagspelders’, sommigen voor de volle vier dagen. De grote meute bestaat uit schoolkinderen tot een jaar of tien. Hele schoolklassen lopen mee. In groep 7 en 8 neemt de animo al af. Pubers houden zich verre van het wandelfestijn: niet cool.

De avondvierdaagse is een echte happing in het basisschoolleven. Veel ouders maken zich van tevoren zorgen of hun kind die vijf of tien kilometer wel zal volhouden. Nergens voor nodig. In de ambiance van met de hele klas op pad zijn, zijn de afstanden over het algemeen prima te doen. Sommige kinderen rennen zelfs zo vaak heen en weer dat ze bijna de dubbele afstand afleggen.

Hoewel sommige ouders de avondvierdaagse vooral veel gedoe vinden, genieten de meeste ouders er net zo veel van als hun kinderen. Ja, het is een heel gehaast en een boel drukte. Maar het is ook een reuzegezellig evenement, waarbij je volop contact hebt met mede-ouders en je een leuk beeld krijgt van hoe jouw kind zich manifesteert tussen zijn of haar klasgenoten. En dat er dan te veel gesnoept wordt en je kind veel te laat naar bed gaat? Ach... het zijn maar vier dagen.

Avondvierdaagse, snoepvierdaagse?

Liep je vroeger voor de bloemen en een medaille, snoep willen kinderen hebben tegenwoordig. En niet een beetje weinig ook. In elk geval evenveel als je vriendjes en liefst nog een beetje méér. In puntzakken, kokers, spekmedailles. Aan linten om de nek van het wandelkind gehangen. Snoep van oma, snoep van tante, snoep van de buurvrouw. Snoep voor kinderen, kleinkinderen, vriendjes. Snoep voor de hele klas. Soms zijn de kinderen zo zwaar behangen met snoep, dat ze niet meer rechtop kunnen lopen.
 
In steeds meer plaatsen wordt geprobeerd de snoepberg af te vlakken. Met meer of minder succes. Het televisieprogramma Hart van Nederland vroeg aan een panel van 1500 mensen wat ze vinden van snoep als beloning voor kinderen tijdens en na het wandelen. Dit naar aanleiding van een oproep van de wandelorganisatie achter de Vierdaagse Utrecht, Zuilen en Ondiep om liever een gezonde snack uit te delen. Maar liefst 78 procent van het panel gaf aan dat snoep erbij hoort bij de avondvierdaagse.
 
 

9 tips voor de avondvierdaagse

1. Probeer van tevoren warm te eten. Het kan een logistieke uitdaging zijn, maar het zorgt dat kinderen voldoende energie hebben om de afstand te kunnen lopen. Lopen met een volle maag is niet prettig, dus probeer minimaal een uur voor de start een licht verteerbare maaltijd te eten.
2. Geef een flesje water mee, vooral als het warm weer is. Sportdrank of andere gezoete drankjes zijn echt niet nodig, maar het is belangrijk dat je kind voldoende vocht binnenkrijgt.
3. Iets te eten mee voor onderweg kan fijn zijn, maar echt nodig is het niet. Zo ver is 5 of 10 kilometer lopen nou ook weer niet. In principe hebben kinderen daar geen extra brandstof voor nodig. Kies je voor gezond, denk dan aan stukjes komkommer, snoeptomaatjes, appelpartjes of een doosje rozijntjes. Wil je kind toch iets van snoepgoed meegeven maar niet te veel? Geef op de eerste dag een doosje TicTac of een rolletje snoep en vertel erbij dat dit voor alle vier de dagen is. Zo leert je kind ook nog eens plannen en de gevolgen van eigen keuzes ondervinden. Een echte klassieker is een halve sinaasappel of citroen met een paar pepermuntjes erop, bij elkaar gehouden door een zakdoek die je er omheen knoopt. Lekker verfrissend om onderweg op te sabbelen, maar… héél slecht voor de tanden. Als je dit wilt meegeven, beperk het dan tot één avond. Bijvoorbeeld de derde avond, die meestal het zwaarst is.
4. Wil je het snoepen tijdens de avondvierdaagse beperken? Maak afspraken met andere ouders of probeer het schoolbreed te regelen. Minder of geen snoep is voor kinderen eigenlijk helemaal niet zo'n punt, maar het is niet leuk als ze de enige zijn. 
5. Zorg dat je kind op goede schoenen loopt, met droge, hele sokken. Dat voorkomt blaren.
6. Slecht weer voorspeld? Een wegwerpregenponcho is ideaal. Wacht niet tot het laatste moment met kopen, want de kans is groot dat ze dan zijn uitverkocht. Druk je kind op het hart het wegwerpen niet te letterlijk te nemen. Net als ander afval moet het jasje natuurlijk gewoon worden meegenomen. Vaak kun je zo’n poncho trouwens best meerdere keren gebruiken.
7. Controleer je kind na afloop van elke etappe op teken.
8. Beloon je kind op de laatste avond met een bosje bloemen (vinden kinderen leuk!) , iets lekkers of een zelfgemaakte medaille. Overdrijf niet met snoep geven, het gaat om het idee en de gezelligheid.
9. Moedig je kind aan geniet van de gezellige drukte en sfeer van de avondvierdaagse.

 
 
(Foto: Creative Commons | Roel van Deursen)