Proefje: kleurrijk koolsap

Dat je de kleur van water kan veranderen door er verf bij te doen weten we allemaal, maar wist je ook dat je de kleur van sommige vloeistoffen kan veranderen door er iets zuurs bij te doen? In dit experiment gaan we rode koolsap in verschillende kleuren veranderen! Gebruik voor het beste resultaat verse rode kool , maar rode kool uit een potje werkt ook goed. We leggen je beide uit.

Benodigdheden (verse rode kool):

• Rode kool
• Twee pannen
• Mes
• Kokend water
• Vergiet
• Zes glazen
• Een eetlepel
• Citroensap
• Azijn
• Baking soda/Natriumcarbonaat
• Zeep

Benodigdheden (Rode kool in een potje):

• Zes glazen
• Een eetlepel
• Citroensap
• Azijn
• Baking soda/bakpoeder
• Zeep

 

Rode koolsap maken met verse rode kool:

Snijd de rode kool in kleine stukjes. Doe de stukjes in een pan en voeg hier het kokend water aan toe. Gebruik genoeg water om 6 kleine glazen te vullen. Kook de rode kool tot het water niet meer van kleur verandert. Laat het dan afkoelen. Zet het vergiet in de tweede pan. Giet het rode koolsap door het vergiet heen de tweede pan in.
Nu heb je in de tweede pan het rode koolsap.

 

 Rode koolsap uit het potje halen: 

 Giet het rode koolsap uit de pot met rode kool in een glas. Komt er niet genoeg sap uit de pot om een klein glas te vullen? Het is ook mogelijk om de rode kool uit te knijpen door het in een doek te doen en deze uit te knijpen. 

Het proefje uitvoeren:

Verspreid het sap over de 6 kleine glazen. In deze glazen kun je nu testen wat voor effect azijn, citroensap, baking soda en zeep hebben op de rode kool sap. Voeg een halve theelepel van het citroensap toe aan één van de glazen. Wat gebeurt er? Voeg meer citroensap toe tot de kleur goed verandert. Doe hetzelfde met  alle andere stoffen. Probeer ook eens de verschillende kleuren met elkaar te mengen. Wat gebeurt er nu?

Wat er gebeurd:

Het rode koolsap is een indicatorvloeistof. De sap verandert van kleur wanneer het sap zuurder of minder zuur wordt gemaakt. Dit hebben wij in het proefje ook gedaan. Als je citroensap, wat heel zuur is, toevoegt aan het rode koolsap verandert de kleur van paars naar rood. Dit komt omdat het zuur in citroensap de stofjes die voor de paarse kleur in het koolsap zorgen, worden veranderd. Bakpoeder en zeepwater zijn het tegenovergestelde van zuur. Deze stoffen zijn wat we noemen een base. Deze stoffen reageren ook met de stofjes die voor de paarse kleur zorgen, alleen veranderen deze dan niet naar rood maar naar blauw/groen. Een stof die niet base of zuur is noem je neutraal. Water is een neutrale stof, als je water toevoegt aan het rode kool sap verandert het niet van kleur.

Indicatorvloeistoffen worden veel gebruikt bij scheikunde. Er bestaan ook indicatorvloeistoffen voor veel andere kwaliteiten van stoffen. De indicatorvloeistoffen maken het makkelijk om onderscheid te maken tussen dit soort stoffen.
Als je bijvoorbeeld een aquarium hebt, gebruik je ook een soort indicatorvloeistof. Het water waar de vissen in leven moet niet zuur en ook niet base zijn, zodat de vissen zich comfortabel voelen. Dit kun je testen met stokjes waar kleurstoffen op zitten. Als je deze stokjes in het water doet veranderen ze van kleur en kun je zien of het water neutraal is.