Oefenen voor de eindtoets: wel of niet doen?

Als je in Google zoekt op ‘oefenen voor de eindtoets’, buitelen er tientallen sites over je beeldscherm waar je kind - al dan niet tegen betaling - aan zijn ‘Cito’-vaardigheden kan werken. Is het nuttig of nodig om te oefenen voor de eindtoets?

Acht jaar ‘oefenen’ is voldoende

Oefenen voor de eindtoets is niet nodig. De acht jaren op de basisschool vormen één grote oefensessie! De eindtoets doet immers niets meer of minder dan meten wat je kind heeft geleerd op het gebied van taal en rekenen in acht jaar basisschool. Je kind kan niet zakken of slagen voor de eindtoets. Extra oefenen of leren voor de eindtoets hoeft dus niet.

Door - bijvoorbeeld met veel oefenen - te veel nadruk te leggen op toetsen, raken kinderen alleen maar gestrester, wat de resultaten niet ten goede komt. Als je kind lekker in zijn vel zit, zal het bij de eindtoets gewoon laten zien wat in zijn vermogen ligt. Precies waar de toets voor is bedoeld.

Dat er toch zo’n groot aanbod is van oefensites en -boekjes, is vooral een erfenisje uit het verleden. Voor 2016 woog de Cito-score zwaar mee bij het schooladvies en de toelating tot het voortgezet onderwijs. De verleiding om de uitslag met oefenen ‘op te krikken’ was voor veel ouders groot. Nu de uitslag van de verplichte eindtoets niet meer meeweegt voor het schooladvies of de toelating, speelt dat niet meer.

 

Bijspijkeren kan geen kwaad

Is oefenen dan helemaal uit den boze? Nee hoor. Als je kind moeite heeft met staartdelingen of de spelling van werkwoorden lastig vindt, kan het echt geen kwaad als je hiermee thuis aan de slag gaat. Het zijn immers vaardigheden die je kind wel zou moeten beheersen.

Als je kind dit met thuis oefenen en extra uitleg van jou onder de knie krijgt, heeft hij daar de rest van zijn leven profijt van. Overleg wel even met de leerkracht hoe je dit het beste kunt aanpakken.

Scholen gebruiken voor rekenen bijvoorbeeld het leerwerkboek Zeker naar de eindtoets, waarmee kinderen zich in vier weken kunnen voorbereid op de eindtoets:

In onze webshop vind je nog meer oefenboekjes en andere educatieve materialen waarmee je kind thuis extra kan oefenen met bijvoorbeeld grammatica, spelling, begrijpend lezen  en rekenen.

Begin echter vlak van tevoren aan de eindtoets nog met oefenen, dat legt te veel de druk op de toets en geeft een vertekend beeld van het niveau van je kind.

Wacht liever tot de uitslag bekend is en ga dan aan de slag met de onderdelen waarop je kind nog niet zo goed scoorde. Op die manier kun je de eindtoets gebruiken om de basis te versterken waarmee je kind aan de brugklas begint.

 

Bereid je kind voor op de eindtoets

Oefenen voor de eindtoets is dus niet nodig, maar het kan wel goed zijn om je kind voor te bereiden op de toets. Soms zijn kinderen toch wel een beetje zenuwachtig voor de toets. Dan beginnen ze er rustiger aan als ze weten wat hen ongeveer te wachten staat.

Op school wordt daarom vrijwel altijd een aantal voorbeeldopgaven gemaakt, zodat de kinderen weten hoe de toets er ongeveer uitziet, wat de vraagstelling is en hoe ze moeten antwoorden. Voor de meeste kinderen is dat voldoende voorbereiding.

Sommige kinderen vinden het prettig als er verder zo weinig mogelijk aandacht aan de eindtoets wordt besteed: de toetsdag is een dag als alle andere. Voor andere kinderen is het fijn als ze een beetje extra worden aangemoedigd (“doe je best, je kunt ‘t!”) of een beetje in de watten worden gelegd (’s avond het lievelingseten eten, of wat langer een computerspelletje mogen spelen). Als ouder ken je je kind het beste. 
 

Oefenen voor bijstelling van het schooladvies? Doe het niet!

De toetsuitslag telt niet mee voor het schooladvies. Maar als je kind hoger scoort dan het schooladvies, moet de school overwegen het schooladvies naar boven bij te stellen.

Bij een tegenvallend schooladvies zou je in de verleiding kunnen komen om intensief met je kind te gaan oefenen in de hoop dat het een hogere Cito-score haalt en daarmee misschien alsnog een hoger schooladvies. Hoe groot ook de verleiding: doe het niet!

Juíst bij twijfel over het schooladvies is het verstandig om je kind de eindtoets zo ‘neutraal’ mogelijk te laten maken. Op die manier vormt de eindtoets namelijk een perfecte second opinion. Heeft de school je kind inderdaad te laag ingeschat, dan blijkt dat wel uit een goed gemaakte toets. Geeft de uitslag de school gelijk, dan heb jij zelf je kind overschat.

Als je intensief met je kind gaat oefenen voor de eindtoets, is de kans groot dat je kind inderdaad een hogere score behaalt dan zonder oefenen. De vraag is alleen wat zo’n kunstmatig opgekrikte score waard is. Zou je kind dankzij die score op een hoger onderwijsniveau terechtkomen, dan is de kans groot dat het voortdurend op zijn tenen moet lopen om het niveau aan te kunnen - als dat al lukt…