Het ene lezen is het andere niet

Bij technisch lezen gaat het erom dat de hersenen de lettertekens vlot kunnen koppelen aan klanken en daar woorden in kunnen herkennen. Technisch lezen is de basis van alle andere leesvormen.
 

Met spellend lezen wordt bedoeld dat een kind de woorden nog niet soepel kan lezen. Het moet eerst de afzonderlijke letters verklanken en vervolgens daarmee het woord samenstellen (hakken en plakken). Is in de eerste maanden van groep 3 spellend lezen nog heel normaal, gaandeweg moet het spellend lezen steeds meer worden vervangen door vloeiend lezen. Ook bij langere woorden. Zie ook: Hakken en plakken, zoemen en zingen.
 

Tempolezen is een oefenvorm om het leestempo omhoog te krijgen. Sneller lezen is belangrijk, omdat kinderen dan makkelijker onthouden wat ze gelezen hebben. Toetsen die het leestempo testen zijn de drieminutentoets en de AVI-toets. Beide worden (met ingang van groep 3)  in januari/februari en in mei/juni afgenomen. Zie ook: Tempolezen is lezen tegen de klok. Moet je kind thuis extra oefenen om het leestempo te verhogen? In het artikel Oefenen met lezen, hoe houd je het leuk? vind je handige tips.

 

Bij begrijpend lezen gaat het erom dat je kind weet wat hij of zij leest (tekstbegrip). Het gaat om het begrijpen van een tekst en het aanleren van leesstrategieën. Het uiteindelijke doel van het leesonderwijs is dat leerlingen als goede begrijpend lezers de basisschool verlaten. Bij de overgang naar de middelbare school wordt veel waarde gehecht aan de scores op begrijpend lezen om te bepalen of je kind tot een bepaald schooltype wordt toegelaten. Begrijpend lezen is essentieel voor schoolsucces, want bij alle andere vakken wordt een beroep gedaan op de leesvaardigheid. Ook in het dagelijks leven wordt voortdurend een beroep gedaan op het leesbegrip. Er is zelfs onderzoek dat aantoont dat de leesvaardigheid effect heeft op het salaris dat men later verdient.

 

Studerend lezen is een soort begrijpend lezen-plus: er wordt niet alleen gelezen met als doel die tekst inhoudelijk te begrijpen, maar ook om de opgedane informatie te onthouden om later mondeling of schriftelijk te kunnen weergeven. Dit is een belangrijke vaardigheid op de middelbare school. In groep 7 en 8 wordt dan ook veel aandacht besteed aan studerend lezen. Je kind leert bijvoorbeeld de studievaardigheden herlezen, schematiseren, onderstrepen, aantekeningen maken, uittreksel maken en samenvatting maken.

AVI (analyse voor individualiseringsnormen) is een aanduiding voor het technisch leesniveau van kinderen. Het AVI-niveau is een tweeledige aanduiding. Allereerst geeft het de leestechnische moeilijkheidsgraad van een tekst aan. Daarnaast is AVI-niveau ook een aanduiding voor het leestechnische niveau waarop kinderen vlot en gemakkelijk kunnen lezen. Een kwestie van turven hoe snel er gelezen wordt en hoeveel missers het kind maakt. Zie ook: AVI-niveau, wat moet je er thuis mee?