​De dood is doodnormaal

Net zoals liefde en blijheid horen de dood en verdriet ook bij het leven. Toch schenken we er liever geen aandacht aan als het niet nodig is. Maar iedereen, jong of oud, krijgt vroeg of laat met dood en verlies te maken.

Als ouder heb je dan ook een belangrijke (dagelijkse) mogelijkheid om je kind te leren ‘hoe om te gaan met dood en verlies’. En zonder dat je het zelf misschien door hebt, ben je daar al regelmatig mee bezig. Want hoe reageer jij als jouw kind zijn lievelingsknuffel kwijt is? Of wat doe je als de hamster dood is gegaan? Wat zeg je als het beste vriendje van jouw kind verhuist naar een andere stad? Zet je het jeugdjournaal uit zodra het over aanslagen gaat of ga je juist het gesprek aan? Dit zijn allemaal momenten waarbij je bewust of onbewust jouw kind leert hoe het om kan gaan met de dood en verlies.  
 

Met je kind praten over de dood? Een paar tips!

Praat er (feitelijk) over op het niveau van je kind
Gaat de hamster dood? Maak gebruik van de gebeurtenis om over de dood te praten. Vertel zoveel mogelijk en feitelijk wat er aan de hand is. En beantwoord de vragen die je kind heeft. De fantasie van kinderen is vaak erger dan de werkelijkheid dus leg uit wat dood is. Het hart klopt niet meer, het bloed stroomt niet meer. Het lijfje van de hamster is stuk en kan niet meer gemaakt worden. En de hamster wordt niet meer levend. Vertel bijvoorbeeld nooit dat het beestje slaapt. Hierdoor kan je kind bang worden om te gaan slapen. En feitelijk klopt het ook gewoon niet.

Geef ruimte aan de gevoelens van je kind
Kinderen gaan anders om met de dood en verlies dan volwassenen. Tot ongeveer 12 jaar is het denkproces nog niet volledig ontwikkelt en begrijpen ze bepaalde dingen nog niet. Daarnaast  rouwen ze in ‘stukjes’. Het ene moment is je kind ontroostbaar en het volgende moment is het druk bezig met het bouwen van een zandkasteel. Heel normaal. Als je kind ontroostbaar is, laat het vooral huilen en op die manier uiting geven aan zijn/ haar gevoel. Je kunt je kind ook helpen door te vragen of ze bijvoorbeeld iets willen tekenen, knutselen voor of over hetgeen waar ze verdriet over hebben. Kinderen uiten zich ook in hun spel, dus schrik niet als de poppen ineens spelen dat er iemand dood is. Dit is juist een teken dat jouw kind bezig is met het verwerken van verdriet. 

Stel de vraag: wat wil jij?
Betrek je kind bij de keuzes die je maakt. In het voorbeeld van de hamster kun je vragen wat je met het dode lijfje moet doen? Begraven in de tuin? Cremeren bij de dierenarts? En hoe wil je kind afscheid nemen? Wil het een lied zingen? Een tekening maken? Of alleen een aai geven en verder niks?

Tot slot. In het geval van een dood huisdier: koop niet direct een nieuw exemplaar, geef het treuren om dit beestje even wat tijd. Niet alles is tenslotte te koop of 1 op 1 vervangbaar. Ook dat is een waardevolle les.
 

• www.in-de-wolken.nl (website van Riet Fiddelaers, rouwdeskundige)
• www.oudersvanjongehelden.nl (voor ouders van kinderen in de rouw)
• www.voorjongehelden.nl (voor kinderen in de rouw)
• www.jongeheldenopdebso.nl (voor medewerkers van bso en kinderopvang die te maken krijgen met kinderen in de rouw)
• www.jongeheldeninjeomgeving.nl (voor opa’s, oma’s, vrienden wat je kunt doen als ‘omgeving’)
• www.achterderegenboog.nl (organiseren activiteiten)