De 4 V's voor begrijpend lezen
Jacqueline Wouda | 24 augustus 2017
Goede lezers zijn actieve lezers. Als je kind moeite heeft met begrijpend lezen, moet hij leren om bewust op een actieve manier met de tekst aan de slag te gaan. De 4 V’s van begrijpend lezen vormen een houvast.
Leesstrategieën maken begrijpend lezen gemakkelijker
Lezen is een actief proces. Zowel vóór, tijdens als na het lezen spelen allerlei gedachten door je hoofd. Vaak gebeurt dat onbewust, maar goede lezers maken bewust gebruik van dit proces om de betekenis van de tekst te achterhalen. Deze bewuste, interactieve omgang met een tekst, noemen we leesstrategieën en zijn goed aan te leren.
Om ze gemakkelijk te kunnen onthouden, worden de belangrijkste leesstrategieën vaak aangeduid als de ‘4 V’s van begrijpend lezen’: voorkennis, voorspellen, visualiseren, vragenstellen.
Voorkennis gebruiken
Vraag je kind wat het al weet over het onderwerp. Speelt het boek zich misschien af in jullie vakantieland, of heeft je dochter op tv al iets over het onderwerp gezien? Door voorkennis te gebruiken legt je kind verbanden tussen bekende en de nieuwe informatie.
Voorspellen
Lees bijvoorbeeld alleen de titel en bekijk de plaatjes. Lijkt je het een leuk boek? Waarover denk je dat de tekst gaat? Of lees een stukje en voorspel dan hoe het verhaal verder gaat. Tijdens het lezen controleert je kind of de voorspelling klopte of niet: een heel actieve manier van met de tekst bezig zijn. Met voorspellen zet je kind een eerste stap om conclusies te trekken.
Visualiseren
Welke beelden komen er tijdens het lezen in je hoofd? Zie je de hoofdpersoon voor je? Krijg je een soort filmpje in je hoofd bij behaalde scenes? Bij welke woorden of zinnen heb je wel beelden en bij welke niet? Door te visualiseren krijg je kind meer ‘grip’ op de tekst.
Vragen bedenken
Bij welke stukje tekst heb je vragen? Wat vraag je je precies af? Raakte je in de war of wilde je graag meer weten? Wat vind je van de hoofdpersoon? Begrijp je al waar de titel op slaat? Door zelf vragen te stellen, raakt je kind gemotiveerd om verder te lezen. Hij krijgt inzicht in wat hij al wel begrijpt en wat nog niet.
Vraag je kind wat het al weet over het onderwerp. Speelt het boek zich misschien af in jullie vakantieland, of heeft je dochter op tv al iets over het onderwerp gezien? Door voorkennis te gebruiken legt je kind verbanden tussen bekende en de nieuwe informatie.
Voorspellen
Lees bijvoorbeeld alleen de titel en bekijk de plaatjes. Lijkt je het een leuk boek? Waarover denk je dat de tekst gaat? Of lees een stukje en voorspel dan hoe het verhaal verder gaat. Tijdens het lezen controleert je kind of de voorspelling klopte of niet: een heel actieve manier van met de tekst bezig zijn. Met voorspellen zet je kind een eerste stap om conclusies te trekken.
Visualiseren
Welke beelden komen er tijdens het lezen in je hoofd? Zie je de hoofdpersoon voor je? Krijg je een soort filmpje in je hoofd bij behaalde scenes? Bij welke woorden of zinnen heb je wel beelden en bij welke niet? Door te visualiseren krijg je kind meer ‘grip’ op de tekst.
Vragen bedenken
Bij welke stukje tekst heb je vragen? Wat vraag je je precies af? Raakte je in de war of wilde je graag meer weten? Wat vind je van de hoofdpersoon? Begrijp je al waar de titel op slaat? Door zelf vragen te stellen, raakt je kind gemotiveerd om verder te lezen. Hij krijgt inzicht in wat hij al wel begrijpt en wat nog niet.
Leesstrategieën zijn geen wondermiddel
Het aanleren van leesstrategieën helpt kinderen om beter te worden in begrijpend lezen. Maar het is geen wondermiddel dat je kind in één klap tot een topper in begrijpend lezen maakt. Leesstrategieën gebruiken is niet iets dat je even op een middagje met je kind kunt gaan oefenen omdat er bijvoorbeeld een Cito-toets begrijpend lezen aankomt. Leesstrategieën gaan pas werken wanneer je kind ze stelselmatig op de juiste manier toegepast.
En zelfs dan blijft er nog werk aan de winkel. Naarmate je kind ouder wordt, verandert het soort teksten dat hij leest. Het bijschaven, oefenen en versterken van leesstrategieën is een proces dat levenslang doorgaat.
Lees ook:
0 reacties
Reageer